maLAHwi

Loes Age & Hanne in Malawi

Regentijd

2 maart 2009

Het meemaken van de totaal andere seizoenen was één van de redenen waarom we graag een langere tijd in een Afrikaans land wilden wonen. En het is inderdaad bijzonder om de regentijd in Malawi mee te maken. De regenjassen zijn de kast nog niet uit geweest, en ook Hanne heeft haar laarsjes nog niet aan gehad. Dit betekent echter allerminst dat het niet regent. Een paar keer per week valt er een enorme regenbui, waarna het opklaart en de zon weer schijnt. Overal verschijnt gras, het onkruid tiert welig en het maïs op de akkers groeit als kool. Het land is daarmee volledig groen geworden; niet te vergelijken met de droogte enkele maanden geleden. En heerlijk om mee te maken dat mensen blij zijn met regen!

Nadat de regens in december losbraken, is de drukte in het ziekenhuis in januari begonnen. De periode van december tot mei is bij de kindergeneeskunde de drukste tijd. Met de regen komen de malariamuggen; veel kinderen worden binnengebracht met ernstige malaria. De gevolgen die we zien zijn ernstige bloedarmoede, kinderen met stuipen ten gevolge van een onmeetbaar lage glucose en cerebrale malaria. Een groot aantal kinderen overlijdt aan deze gevolgen.
Deze tijd van het jaar zien we tevens veel kinderen met diarree. In Mozambique en Zimbabwe heerst cholera, en de laatste weken nemen de aantallen in Blantyre ook duidelijk toe. Het streven is om deze zeer besmettelijke patiënten van een infuus en vocht te voorzien en ze dan zo snel mogelijk terug the sturen naar een lokale kliniek, om de cholera vooral uit het ziekenhuis te houden.
Hoewel de maïs de afgelopen weken snel groeit, kan er nog niet geoogst worden. De voorraden van de vorige oogst zijn ondertussen vrijwel op, waardoor de prijzen bijna verdubbeld zijn: de meeste Malawianen hebben deze maanden veel moeite om rond te komen. De ondervoedingafdeling stroomt dan ook snel vol. Afschuwelijk om te zien, al die uitgemergelde of juist gezwollen kinderen.
Ook de trauma’s zijn hier seizoensgebonden: terwijl de kinderen van september tot januari vooral gewond raakten door uit mangobomen te vallen, zijn het momenteel de guavabomen die heel wat bot- en schedelbreuken opleveren.
Maar om te illustreren dat niet alles exotisch is: het RS-seizoen is zelfs hier losgebarsten!

De kinderafdeling bestaat, naast een aparte neonatologie, uit 6 afdelingen: de baby’s tot 6 maanden, de algemene kinderafdeling, chirurgie, oncologie, de ondervoedingafdeling en een afdeling voor chronisch zieke kinderen. In deze drukke periode zijn er op deze afdelingen soms meer dan 500 kinderen opgenomen. Daarnaast worden op de drukste dagen 500 spoedpatiënten gezien.
Op de algemene afdeling liggen regelmatig ruim 200 kinderen, met meerderen in een bed, of eronder wanneer er geen plaats meer is. De kinderen die opgenomen worden, wachten op de spoedafdeling tot een grote groep is gevormd, die in optocht naar de verschillende afdelingen wordt gebracht.  Vanaf vijf uur ’s middags tot de volgende ochtend zijn er maximaal 2 verpleegkundigen aanwezig om voor deze 200 patiënten, inclusief 20 ‘high care’ patiënten te zorgen... Dit betekent dat we als dokter veel dingen zelf doen: infusen aanhangen, een sonde inbrengen wanneer we snel (binnen enkele uren) een sonde nodig hebben, uitzuigen, pleisters verwisselen. Hier staat tegenover dat ik niet meer weet hoe je een patiëntenbrief moet schrijven, laat staan wat geplande oudergesprekken zijn.
Hoe druk het ook is, het blijft heerlijk om met de kinderen en hun kleurrijke moeders te werken.

In het land komen we steeds meer verkiezingsbijeenkomsten tegen. Luid toeterend rijden de busjes, volgehangen met spandoeken, over de wegen. De huidige president heeft zelfs een ware verkiezingskaravaan, compleet met camper, ambulance, limousines en legervoertuigen. Dit brengt nogal wat mensen op de been. Het verkeer wordt ervoor stil gelegd, zodat de president ongehinderd door kan rijden.
Ondertussen nemen de aanklachten tegen zijn rivaal toe; hij zou 1,6 biljoen Kwacha (8 miljoen euro!) aan achterstallige betalingen open hebben staan.
We zijn benieuwd hoe de verkiezingen in mei gaan verlopen. Gelukkig rijden er ook veel busjes rond met de sticker ‘Peaceful elections, Yes We Can!’.

Helaas heeft Age maar een korte tijd bij de zuivelfabriek kunnen werken. De aangevraagde werkvergunning is tot 3 keer toe afgewezen, waarschijnlijk ten gevolge van strenger beleid met de verkiezingen in aantocht. Vlak nadat VSO dit bericht aan Age doorbelde, moest hij zijn werkplek verlaten; niemand wil problemen krijgen met immigratie.
Ook voor alternatieve functies via VSO bleken geen vergunningen verleend te worden. Na twee maanden wachten zijn de contacten met VSO beëindigd.
Sinds vorige week is Age als vrijwilliger begonnen bij een NGO waar een voedingssupplement voor ondervoedde patiënten wordt geproduceerd. Onder de naam ‘Project Peanutbutter’ wordt een mengsel van pinda’s, suiker, melkpoeder, olie en vitaminen/mineralen gemaakt en verpakt. Voor Age een hele belevenis om een product voor de gezondheidszorg te maken en als baas een kinderarts te hebben…

In december en januari hebben we veel bezoek uit Nederland gehad. Kerst en oud & nieuw hebben we met Age’s ouders en Annet gevierd, na nieuwjaar arriveerden de ouders van Loes. Zelf denken we dat het aardig gelukt is ze enthousiast te maken voor Malawi en een goede indruk te geven van ons leven hier. Behalve vele mooie plekken hebben ze Malawi op een andere manier dan alleen als toerist kunnen zien: van het kopen van een levend konijn in een plastic zakje door het autoraam tot twee dagen in Blantyre zonder elektriciteit.
Tijdens deze weken gingen er meer dingen mis dan we gewend zijn. De moeder van Loes zat een uur na aankomst al tussen de geiten in een pick-up, nadat onze nieuwe auto ermee gestopt was. We hebben een dag bij een waterput doorgebracht, wachtend op de sleepdienst nadat de auto opnieuw kapot was gegaan. Het konijn, doodgebeten door de buurhond, moest begraven worden. En de vader van Loes heeft ’s nachts enkele uren geprobeerd het water te stoppen, nadat inbrekers de buitenkranen hadden meegenomen en de hoofdkraan kapot bleek te zijn.
We hebben ze ook kunnen laten zien hoe vriendelijk en hulpvaardig Malawianen onderweg zijn. Door de regen was ons pad veranderd in een grote modderpoel en kwamen we vast te zitten. Er zijn heel wat mensen aan te pas gekomen om de auto weer los te krijgen. We konden onze reis na twee uur vervolgen; onder de modder weliswaar.

Hanne blijft ons vermaken: ze rent ondertussen door de tuin en weet precies waar de guava’s te plukken zijn. Ze eet er per dag heel wat op. Ze pikt iedere dag een nieuw woord op, in het Nederlands, Engels of Chichewa. En haar favoriete boek is de Kinderbijbel….
Eens per week gaat Hanne een ochtend naar de crèche. Een mooi gezicht: blonde krullen tussen de zwarte kroeskopjes.

En tot slot: Age hoorde net dat hij komende zaterdag voor 2,5 week naar Normandië gaat voor zijn nieuwe baan. Gelukkig hebben we muts en handschoenen meegenomen.

Liefs,

Age en Loes